kortikosteroid ilaçlar ne demek?

Kortikosteroidler Hakkında Bilgi

Kortikosteroidler, vücutta doğal olarak üretilen kortizol hormonunun sentetik versiyonlarıdır. Bu ilaçlar, güçlü anti-enflamatuar (iltihap giderici) ve immünosüpresan (bağışıklık sistemini baskılayıcı) özelliklere sahiptir.

Kullanım Alanları:

Kortikosteroidler, çok çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılır:

• Alerjik Reaksiyonlar: Astım, egzama, alerjik rinit gibi alerjik durumların kontrol altına alınmasında etkilidirler.
• Enflamatuvar Hastalıklar: Romatoid artrit, lupus, inflamatuvar bağırsak hastalıkları (IBD) gibi durumlarda iltihabı azaltır ve semptomları hafifletirler.
• Otoimmün Hastalıklar: Vücudun kendi dokularına saldırdığı hastalıklarda bağışıklık sistemini baskılayarak etki gösterirler.
• Cilt Hastalıkları: Sedef hastalığı, dermatit gibi cilt problemlerinin tedavisinde topikal (cilde uygulanan) formları kullanılır.
• Solunum Yolu Hastalıkları: Astım ve KOAH gibi durumlarda hava yollarındaki iltihabı azaltarak solunumu kolaylaştırırlar (genellikle inhaler formunda).
• Organ Nakli: Organ reddini önlemek için kullanılırlar.

Kullanım Şekilleri:

Kortikosteroidler farklı şekillerde kullanılabilir:

• Oral: Tablet veya sıvı formda alınır.
• Topikal: Krem, losyon veya merhem şeklinde cilde uygulanır.
• İnhaler: Astım ve KOAH gibi solunum yolu hastalıkları için kullanılır.
• Enjeksiyon: Kas içine veya damar içine uygulanabilir.
• Nazal Sprey: Burun tıkanıklığı ve alerjik rinit için kullanılır.

Yan Etkiler:

Kortikosteroidlerin kullanımı, özellikle uzun süreli ve yüksek dozlarda, çeşitli yan etkilere neden olabilir:

• Bağışıklık Sisteminin Baskılanması: Enfeksiyonlara karşı duyarlılığı artırabilir.
• Kemik Erimesi (Osteoporoz): Kemik yoğunluğunu azaltabilir.
• Kas Güçsüzlüğü: Kas kütlesini azaltabilir.
• Kilo Alımı ve Sıvı Tutulumu (Ödem): Vücutta su ve tuz tutulmasına neden olabilir.
• Kan Şekeri Yüksekliği (Hiperglisemi): Diyabet riskini artırabilir.
• Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Kan basıncını yükseltebilir.
• Cilt İncelmesi, Morarma ve Yara İyileşmesinde Gecikme: Cilt üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
• Katarakt ve Glokom: Göz sağlığı üzerinde risk oluşturabilir.
• Psikiyatrik Yan Etkiler: Ruh hali değişiklikleri, uykusuzluk, sinirlilik gibi sorunlara yol açabilir.

Önemli Not:

Kortikosteroidler, doktor kontrolünde kullanılması gereken güçlü ilaçlardır. Dozaj ve kullanım süresi, tedavi edilen hastalığa ve hastanın durumuna göre ayarlanmalıdır. İlacın aniden kesilmesi, yoksunluk belirtilerine neden olabileceğinden, doktorun önerdiği şekilde doz azaltılarak bırakılmalıdır. Kortikosteroid kullanırken, doktorunuzla düzenli olarak iletişimde olmak ve herhangi bir yan etki durumunda hemen bilgi vermek önemlidir.